Tỏi vừa là loại gia vị thiết yếu trong nhà bếp vừa là một vị thuốc mà cả Đông và Tây y đều coi trọng.
1. Tỏi mang nhiều lợi ích
Tỏi là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng khá cao. Theo nghiên cứu, trong 100g tỏi tươi có chứa 62,8g nước, 6,3g protein, 33g carbohydrates, 150g calo, 0,1g lipid cùng nhiều nguyên tố vi lượng như canxi, sắt, phốt pho và các vitamin như C, B, B1, B2, B3, B6…
Tác dụng cơ bản của tỏi chủ yếu đến từ allicin. Trong tỏi tươi không có allicin tự do, chỉ có tiền chất của nó là alliin. Khi tỏi được băm nhuyễn, enzyme trong tỏi bị kích hoạt sẽ kích thích alliin hình thành allicin.
Theo Đông y, tỏi vị cay, tính ấm, có công dụng hành khí trệ, làm ấm tỳ vị, tiêu tích, giải độc và sát trùng, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như: đầy bụng, chậm tiêu, rối loạn tiêu hóa, phù thũng, sốt rét, ho gà, mụn nhọt, đinh độc, nấm tóc…
2. Tỏi ăn sống có được không?
Tỏi có nhiều công dụng đối với sức khỏe, đặc biệt là khi ăn sống, mỗi ngày dùng từ 3 - 5 tép tỏi nhỏ tùy nhu cầu mỗi người.
- Phòng và điều trị cảm cúm: hợp chất sulfur có trong tỏi có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm cực mạnh. Sử dụng tỏi hằng ngày giúp dự phòng cảm cúm và các bệnh do vi khuẩn, virus gây ra. Bên cạnh đó, việc ăn tỏi còn giúp rút ngắn thời gian bị cảm, giúp người bệnh phục hồi sức khỏe nhanh hơn.
- Cải thiện chức năng xương khớp: vitamin C, vitamin B6, mangan, kẽm cùng các chất chống oxy hóa và enzyme,...có trong tỏi có tác dụng tốt trong việc ngăn chặn sự hình thành các mô liên kết và chuyển hóa xương. Đồng thời, chúng nâng cao khả năng hấp thụ canxi của cơ thể, giúp xương chắc khỏe, giúp làm chậm quá trình loãng xương ở phụ nữ.
- Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư: theo nhiều nghiên cứu, tỏi có công dụng đáng kể trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư, nhất là ung thư đường ruột. Bên cạnh đó, tỏi còn có thể ngăn cản sự xâm hại của độc tố, kim loại nặng, chất gây ung thư đối với cơ thể.
- Mang lại thai kỳ an toàn: tỏi có tác dụng tăng trọng đối với thai nhi có rủi ro thiếu cân. Bên cạnh đó, tỏi cũng giúp giảm thiểu những rủi ro khác trong thai kỳ như tiền sản giật (có sự liên hệ với chứng cao huyết áp).
- Lọc độc tố trong máu: chất allicin trong tỏi giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể, đồng thời tăng cường các tế bào bạch cầu khỏe mạnh, thanh lọc máu và làm sạch hệ hô hấp.
- Ngăn ngừa bệnh Alzheimer: chất dinh dưỡng có trong tỏi giúp bảo vệ tế bào não chống lại quá trình lão hóa, làm giảm cholesterol, hạ huyết áp. Vì thế, ăn tỏi sống mỗi ngày giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh về thần kinh liên quan đến tuổi tác như bệnh mất trí nhớ Alzheimer.
- Làm đẹp da: hợp chất hữu cơ allicin trong tỏi có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và cản trở hoạt động của gốc tự do, giúp phòng ngừa mụn trứng cá, các bệnh về da và chống lão hóa da.
3. Cách ăn tỏi sống đúng cách
- Nên băm nhuyễn tỏi, để trong không khí khoảng 10 - 15 phút mới ăn. Vì trong tỏi không có allicin tự do, chỉ sau khi băm nhuyễn, dưới tác dụng của enzyme thì tỏi mới phóng thích ra allicin.
- Không ăn tỏi cùng các thực phẩm như thịt chó, thịt gà, trứng, cá trắm.
- Có thể ăn tỏi ngâm dấm vì cách sơ chế này vẫn giữ lại được các hoạt chất tốt trong tỏi.
- Không nên ăn tỏi lúc đói vì tỏi có tính phân hủy và tính kích thích mạnh với niêm mạc dạ dày - ruột. Nếu ăn quá nhiều tỏi một lần hoặc ăn tỏi lúc bụng đói thì sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa, nhất là với người bị viêm loét dạ dày, tá tràng.
- Người có bệnh liên quan tới mắt, thị lực yếu không nên ăn nhiều tỏi vì tỏi có thể kích thích mắt, dễ gây viêm bầu mắt, viêm kết mạc mắt.
- Không nên ăn tỏi sống khi bị tiêu chảy vì allicin trong tỏi sẽ kích thích thành ruột, dẫn tới phù nề, nghẽn mạch máu, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
- Người có tiền sử mắc các bệnh về gan không nên ăn tỏi vì tỏi có tính nóng, vị cay, làm nóng gan, lâu dài sẽ gây tổn thương cho gan.
- Người thể trạng suy yếu không nên ăn nhiều tỏi vì tỏi có tính nóng, có độc, sinh đờm nhiệt, nếu ăn nhiều tỏi sẽ gây tiêu hao khí, tổn hại máu huyết.
- Người đang sử dụng một số loại thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc chống đông máu,... không nên ăn tỏi vì sẽ gây ra các tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
